Staatloosheid in de EU (EMN Inform)

Deze EMN Inform onderzoekt – inter alia – de toetreding tot de conventies van 1954 en 1961 omtrent staatloosheid, procedures om de status van staatloze te verkrijgen, rechten toegekend aan erkende staatlozen, en de situatie van staatloze minderjarigen in de EU.

Achtergrondinformatie

Staatloosheid is een juridische anomalie die de uitoefening van fundamentele politieke, economische, sociale, culturele en mensenrechten kan bemoeilijken (bvb. problemen om zich in te schrijven in het onderwijs, vastgoed te verwerven en te huwen). De belangrijkste oorzaken van staatloosheid zijn o.a. statenopvolging, vage of discriminerende nationaliteitswetten,  ontheemding of gedwongen migratie, of het hebben van staatloze ouders.

In Europa schat het UNHCR (Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen van de Verenigde Naties) het totale aantal staatlozen in het jaar 2015 op 592.151.

Deze EMN Inform vormt de synthese van de antwoorden van de Lidstaten en Noorwegen op drie ad hoc vragen die binnen het EMN werden gelanceerd. Deze Inform onderzoekt – inter alia – de toetreding tot de conventies van 1954 en 1961 omtrent staatloosheid, procedures om de status van staatloze te verkrijgen, rechten toegekend aan erkende staatlozen, en de situatie van staatloze minderjarigen in de EU.

Inform: enkele bevindingen

  • Er is geen homogeniteit tussen de Lidstaten inzake de procedures om de status van staatloze te verkrijgen.
  • In de meerderheid van de Lidstaten is er geen directe link tussen de erkenning als staatloze en de afgifte van een verblijfsvergunning. In principe heeft de als staatloos erkende vreemdeling dus geen automatisch verblijfsrecht in het land dat deze erkenning deed.
  • Toegang tot de arbeidsmarkt, onderwijs, gezondheidszorg en sociale hulp hangt niet af van de erkenning als staatloze, maar van de verblijfsvergunning die de erkende staatloze verkreeg.
  • De meeste Lidstaten vergemakkelijken tot op zekere hoogte de nationaliteitsverwerving voor staatloze kinderen die op hun grondgebied werden geboren.
  • Voor wat betreft niet-begeleide minderjarigen is er geen specifieke procedure om de status van staatloze te verkrijgen waarbij rekening wordt gehouden met hun kwetsbaarheid.  Anderzijds wordt er meestal een voogd aangesteld die de niet-begeleide minderjarige moet begeleiden.
  • In 13 Lidstaten is nationaliteitsverwerving voor staatlozen vereenvoudigd. In acht Lidstaten is voor staatlozen zo’n vereenvoudigde nationaliteitsverwerving niet voorzien.

Meer informatie vindt u in de bijgevoegde Inform.

Publication Date:
ma 28 nov 2016
Geografie:
Hoofdthema:
Publicatietype:
Opdrachtgever:
Trefwoorden: